Ο καταγόμενος από το Ρήγιο της Ιταλίας λογογράφος Ίππυς[1] έζησε τα χρόνια του Πελοποννησιακού πολέμου (5ος π.Χ. αιώνας) και μπορεί να θεωρηθεί ο αρχαιότερος ιστορικός της Μεγάλης Ελλάδος.
Έγραψε, σύμφωνα με τη Σούδα, τα έργα Σικελικές πράξεις (επιτομή των οποίων κυκλοφόρησε αργότερα κάποιος Μύης), Κτίσις Ιταλίας, Σικελικά (αποτελούμενο από πέντε βιβλία), Χρονικά (αποτελούμενο επίσης από πέντε βιβλία) και Αργολικά (αποτελούμενο από τρία).[2]
Από τα έργα αυτά σώθηκε ένας μικρός μόνον αριθμός αποσπασμάτων που αναφέρονται από τον Αιλιανό, τον Στέφανο τον Βυζάντιο, τον Πλούταρχο (που επικαλείται παλαιότερη μαρτυρία του Φανία του Ερέσιου), τον Αθήναιο, τον Ζηνόβιο και τον Σχολιαστή του Απολλώνιου του Ρόδιου.[3]
Γνωστότερα αποσπάσματα είναι τα αναφερόμενα από τον Στέφανο Βυζάντιο και τον Πλούταρχο, αν και κάπως δυσνόητα και μερικές φορές παρεξηγήσιμα: Σύμφωνα με τον Στέφανο Βυζάντιο ο Ίππυς ήταν αυτός που πρώτος απεκάλεσε τους Αρκάδες Προσέληνους,[4] ενώ σύμφωνα με τον Πλούταρχο αναφερόταν σε εκατόν ογδόντα τρεις κόσμους στη σειρά που εφάπτονταν μεταξύ τους (;).[5]
2. Λεξικόν Σουίδα, λήμμα: "Ἵππυς Ῥηγίνος"·
[Ἵππυς Ῥηγίνος ἱστορικός, γεγονὼς ἐπὶ τῶν Περσικῶν, καὶ πρῶτος ἔγραψε τὰς Σικελικὰς πράξεις, ἅς ὕστερον Μύης ἐπετέμετο· κτίσιν Ἰταλίας, Σικελικῶν βιβλία ε΄, χρονικὰ ἐν βιβλίοις ε΄. Ἀργολικών γ΄. οὗτος πρῶτος ἔγραψε παρωδίαν καὶ χωλίαμβυν καὶ ἄλλα].
(Η τελευταία φράση (περί παρωδιών κα χωλιάμβων) που αναφέρεται σε κάποιες παλαιότερες εκδόσεις του λεξικού, θεωρείται σήμερα μη-αυθεντική ή τελείως λανθασμένη.)
3. W. Smith, Dictionary of Greek and Roman biography and mythology (1867), Τόμος II, σελ. 496, "Hippys".
4. Στέφανος Βυζάντιος, λήμμα: "Αρκάς"·
[Ἵππυς δὲ ὁ Ῥηγῖνος λέγεται πρῶτος καλέσαι Προσελήνους τοὺς Ἀρκάδας,καὶ τὸ ἄστρον λέγεται ἐν τῷ οὐρανῷ τότε ἄρκτος κληθῆναι, ἣ ἅμαξα λέγεται].
- Προσέληνοι, σύμφωνα με την Σούδα (λήμμα "Προσέληνοι"), είναι οι παλαιοί, οι αρχαίοι·
[Προσέληνοι· Ἡρόδοτος τους Ἀρκάδας οὕτω λέγει, τουτέστιν αρχαίους, πρὸ τῆς σελήνης].
5. Πλούταρχος, Περί των εκλελοιπότων χρηστηρίων, 23·
[Ἵππυς δ᾽ ὁ Ῥηγῖνος, οὗ μέμνηται Φανίας ὁ Ἐρέσιος, ἱστορεῖ δόξαν εἶναι ταύτην Πέτρωνος καὶ λόγον, ὡς ἑκατὸν καὶ ὀγδοήκοντα καὶ τρεῖς κόσμους ὄντας ἁπτομένους δ᾽ ἀλλήλων κατὰ στοιχεῖον: ὅ τι τοῦτ᾽ ἐστί, κατὰ στοιχεῖον ἅπτεσθαι, μὴ προσδιασαφῶν μηδ᾽ ἄλλην τινὰ πιθανότητα προσάπτων].
Έγραψε, σύμφωνα με τη Σούδα, τα έργα Σικελικές πράξεις (επιτομή των οποίων κυκλοφόρησε αργότερα κάποιος Μύης), Κτίσις Ιταλίας, Σικελικά (αποτελούμενο από πέντε βιβλία), Χρονικά (αποτελούμενο επίσης από πέντε βιβλία) και Αργολικά (αποτελούμενο από τρία).[2]
Από τα έργα αυτά σώθηκε ένας μικρός μόνον αριθμός αποσπασμάτων που αναφέρονται από τον Αιλιανό, τον Στέφανο τον Βυζάντιο, τον Πλούταρχο (που επικαλείται παλαιότερη μαρτυρία του Φανία του Ερέσιου), τον Αθήναιο, τον Ζηνόβιο και τον Σχολιαστή του Απολλώνιου του Ρόδιου.[3]
Γνωστότερα αποσπάσματα είναι τα αναφερόμενα από τον Στέφανο Βυζάντιο και τον Πλούταρχο, αν και κάπως δυσνόητα και μερικές φορές παρεξηγήσιμα: Σύμφωνα με τον Στέφανο Βυζάντιο ο Ίππυς ήταν αυτός που πρώτος απεκάλεσε τους Αρκάδες Προσέληνους,[4] ενώ σύμφωνα με τον Πλούταρχο αναφερόταν σε εκατόν ογδόντα τρεις κόσμους στη σειρά που εφάπτονταν μεταξύ τους (;).[5]
Σημειώσεις
1. Αναφέρεται και ως Ιππεύς και ως Ιππίας.2. Λεξικόν Σουίδα, λήμμα: "Ἵππυς Ῥηγίνος"·
[Ἵππυς Ῥηγίνος ἱστορικός, γεγονὼς ἐπὶ τῶν Περσικῶν, καὶ πρῶτος ἔγραψε τὰς Σικελικὰς πράξεις, ἅς ὕστερον Μύης ἐπετέμετο· κτίσιν Ἰταλίας, Σικελικῶν βιβλία ε΄, χρονικὰ ἐν βιβλίοις ε΄. Ἀργολικών γ΄. οὗτος πρῶτος ἔγραψε παρωδίαν καὶ χωλίαμβυν καὶ ἄλλα].
(Η τελευταία φράση (περί παρωδιών κα χωλιάμβων) που αναφέρεται σε κάποιες παλαιότερες εκδόσεις του λεξικού, θεωρείται σήμερα μη-αυθεντική ή τελείως λανθασμένη.)
3. W. Smith, Dictionary of Greek and Roman biography and mythology (1867), Τόμος II, σελ. 496, "Hippys".
4. Στέφανος Βυζάντιος, λήμμα: "Αρκάς"·
[Ἵππυς δὲ ὁ Ῥηγῖνος λέγεται πρῶτος καλέσαι Προσελήνους τοὺς Ἀρκάδας,καὶ τὸ ἄστρον λέγεται ἐν τῷ οὐρανῷ τότε ἄρκτος κληθῆναι, ἣ ἅμαξα λέγεται].
- Προσέληνοι, σύμφωνα με την Σούδα (λήμμα "Προσέληνοι"), είναι οι παλαιοί, οι αρχαίοι·
[Προσέληνοι· Ἡρόδοτος τους Ἀρκάδας οὕτω λέγει, τουτέστιν αρχαίους, πρὸ τῆς σελήνης].
5. Πλούταρχος, Περί των εκλελοιπότων χρηστηρίων, 23·
[Ἵππυς δ᾽ ὁ Ῥηγῖνος, οὗ μέμνηται Φανίας ὁ Ἐρέσιος, ἱστορεῖ δόξαν εἶναι ταύτην Πέτρωνος καὶ λόγον, ὡς ἑκατὸν καὶ ὀγδοήκοντα καὶ τρεῖς κόσμους ὄντας ἁπτομένους δ᾽ ἀλλήλων κατὰ στοιχεῖον: ὅ τι τοῦτ᾽ ἐστί, κατὰ στοιχεῖον ἅπτεσθαι, μὴ προσδιασαφῶν μηδ᾽ ἄλλην τινὰ πιθανότητα προσάπτων].
(Το άρθρο αναρτήθηκε από τον υπογράφοντα και στην ελληνική Βικιπαίδεια)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου